Strzelec wyborowy

• 2022

Artystka wraz z babcią, pod jej okiem, przygotowuje czopek z masła kakaowego. Babcia, emerytowana farmaceutka, wie, jak zrobić lek doodbytniczy najprostszą metodą w swojej kuchni. Przy okazji dzielenia się tą wiedzą z wnuczką wspomina także epizod z czasów studiów. W latach 60. kobiety uczące się na akademiach medycznych obowiązywało studium wojskowe. Szkolenie trwało dwa lata, w jego ramach studentki uczestniczyły w zajęcia teoretycznych, ćwiczeniach na poligonie, uczyły się obsługi broni i strzelania. Babcia artystki zajęła jedno z pierwszych miejsc na ogólnopolskiej olimpiadzie akademii medycznych. Otrzymała wówczas tytuł „strzelca wyborowego” (w polskiej armii do dziś nie wprowadzono żeńskich form stopni wojskowych), z którego nie była dumna. Jej wspomnienia z tego okresu koncentrują się na uczuciu zimna i wstydu, kiedy w męskich wojskowych ubraniach wraz z koleżankami przemierzała miasto w drodze na poligon. Najlepiej zapamiętała nieposłuszeństwo koleżanek wobec wojskowego reżimu polegające na odmowie ściągnięcia kolorowych chust z głowy. Kobieta, podobnie jak wiele jej rówieśniczek, mocno przywiązana jest do ciasnego gorsetu cech uznawanych za kobiece. Ale w tym kontekście przemilczenie elementu własnej edukacji i osiągnięć staje się gestem sprzeciwu wobec wpisania w świat heroicznej męskości. W tej opowieści o powojennej edukacji i przygotowaniu do życia zawodowego kobiet ścierają się ze sobą dwa światy – militarny i medyczny. Pierwszy próbuje uzyskać kontrolę poprzez groźbę wycelowaną w zdrowie i życie, drugi zaś ma koncentrować się na ich ochronie.