Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej

[…] Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej. Obierając za punkt wyjścia postać Ludwiga Guttmanna, Irmina Rusicka i Kasper Lecnim parafrazują motto igrzysk olimpijskich Citius, altius, fortius w realizowanym w byłym Szpitalu Żydowskim wideo, w którym gra w piłkę w opuszczonych przestrzeniach staje się wycieńczającym treningiem agresji i siły. Odnosząc się do etosu samodoskonalenia i konkurencyjności, artyści trawestują hasło igrzysk, by zakwestionować paradygmat nieograniczonego wzrostu i logikę wiecznego przyspieszania. Pionierskie działania Guttmanna zwieńczone powołaniem paraolimpiady, a mające na celu aktywizację i zwiększenie sprawności osób z porażeniami rdzenia, są tu odczytane w przewrotnym rewersie. O ile wspieranie samodzielności osób z niepełnosprawnościami ruchowymi stało się szczególnie ważnym zadaniem w latach 40., kiedy do domów powrócili, często okaleczeni, weterani, Rusicka i Lecnim odnoszą się do współczesnego społeczeństwa, w którym wojna funkcjonuje jako fantazmat, a wiedza o jej faktach zdaje się przekształcać i znikać; pamięć o ofiarach zastępują fantazje o bohaterach.

Postać Ludwiga Guttmanna, lekarza Szpitala Żydowskiego w Breslau, który po wymuszonej emigracji do Wielkiej Brytanii stał się tam ikoną walki o prawa i szacunek dla osób niepełnosprawnych, w swym rodzinnym mieście jest niemal zupełnie zapomniana. Podobnie jak wyparta została historia szpitala znanego wrocławianom jako „kolejowy”. Przyglądając się procesom zacierania śladów, przepisywania wspomnień, konfabulacji i konstruowania alternatywnych narracji i tożsamości Utajone stara się spoglądać na to, co jeszcze wymyka się percepcji i pamięci, lecz już niebawem może się okazać. Jak u Rusickiej i Lecnima, gdzie były Szpital Żydowski jest jednocześnie kontekstem i scenografią pracy wyznaczającą przestrzeń pojęciową i wizualną, wystawa Utajone traktuje architektoniczną i historyczną tkankę budynku jako kanwę snutej opowieści. […]

Małgorzata Miśniakiewicz, Utajone, [w:] Przegląd Sztuki SURVIVAL 17. Katalog, Wrocław 2019, s. 34-35.

 

fot. Małgorzata Kujda

Nasz serwis korzysta z cookies w celu analizy odwiedzin.
Zapoznaj się z naszą polityką prywatności