Pompa chlorofilowa
Pompa chlorofilowa to instalacja laboratoryjna oraz działanie performatywne, w których metody analizy chemicznej posłużyły do pozyskania materiału do pracy artystycznej.
Joanna Janiak od 2004 roku współpracuje z Piotrem C. Kowalskim, wspólnie tworzą cykle obrazów pt. Obrazy mroźne (prezentowane także podczas 14. Edycji SURVIVALU), które powstają przy współudziale przyrody, na skutek działania niskiej temperatury.
Zrobione w dużym powiększeniu zdjęcia powstałych w ten sposób „kwiatów mrozu” ujawniają struktury podobne do roślin. Należą jednak do świata nieożywionego.
Artystka podejmuje próbę ożywienia obiektów artystycznych i pozyskania dla nich zielonej krwi, czyli chlorofilu. Chlorofile są barwnikami fotosyntetycznymi, które rozszczepiają cząsteczki wody na tlen i jony wodorowe, z wykorzystaniem światła. Fotosynteza jest jedną z najważniejszych przemian biochemicznych na ziemi. Chlorofil zostaje wyekstrahowany z liści szpinaku i kroplówką – symboliczną transfuzją – podany „kwiatom mrozu”.
Cały entourage jest namiastką laboratorium chemicznego: zlewki, probówki, sączki, statywy, kolby, biały „kitel”, wzory związków i reakcji chemicznych. Dzięki chlorofilom rośliny wykorzystują i gromadzą energię słoneczną. Liście to wydajne ogniwa słoneczne. Jak zbudować sprawne urządzenie zdolne do fotosyntezy na wzór roślin? Czy H2O+światło+CO2 wystarczą do produkcji paliwa nieszkodliwego dla środowiska? Takie badania już trwają. Praca Joanny Janiak ma charakter utopijny. Prócz stawianych w niej pytań naukowych wskazuje także na interesujące możliwości wykorzystania osiągnięć nauki w sferze sztuki.
fot. Małgorzata Kujda