Proteza

• obiekt, 2023

Wólka to do dziś istniejąca jedynie administracyjnie łemkowska wieś położona w województwie podkarpackim w powiecie krośnieńskim. Rozciąga się na północnych stokach góry Przymiarki na wysokości 626 m n.p.m. Leży wzdłuż strumienia o nazwie Morwawa, aż do polskiej wsi Klimkówka. Za lasem w kierunku północnego zachodu znajduje się Iwonicz-Zdrój, a na wschód od Wólki – Rymanów-Zdrój. W wiosce znajdowały się 34 chyże – łemkowskie budynki skupiające dom i wszystkie pomieszczenia gospodarcze pod jednym dachem.

Wólka przed 1945 rokiem znana była jako rzeźbiarska wioska. Zlokalizowanie między uzdrowiskami stymulowało rozwinięcie sztuki, szczególnie rzeźby, na którą był duży popyt. W 1945 roku Łemków i Łemkinie z Wólki przesiedlono na tereny obecnej Ukrainy. Byli mieszkańcy i byłe mieszkanki wsi oraz ich potomkowie i potomkinie kultywują tradycje rzeźbiarskie w ukraińskim uzdrowisku Truska- wiec oraz jego okolicach.

Artysta wykonał kopię rzeźby, której oryginał stworzył jeden z byłych mieszkańców Wólki. Powstała w Ukrainie drewniana rzeźba laski została zeskanowana, a następnie wydrukowana techniką frezowania 3D w drewnie. Mechanicznie wydrukowana kopia łemkowskiej rzeźby jest tytułową „Protezą”, namiastką wymazanego dziedzictwa kulturowego.