Eurocrem

• wydruk pigmentowy renderu 3D, 2023

Eurocrem to produkowany od 1972 roku na włoskiej licencji na terenie dzisiejszej Serbii słodki, dwukolorowy krem do smarowania kanapek na bazie kakao, orzechów laskowych, mleka i cukru. Eurocrem był prawdopodobnie najpopularniejszym produktem byłej Jugosławii i do dziś jest produkowany przez serbski koncern Swisslion-Takovo. Nazwy towarowe ujawniają ambicję orientacji na Zachód, a Eurocrem posiada rzesze miłośników gotowych odpierać każdą sugestię, że ich ulubione smarowidło jest jedynie wschodnią wersją Nutelli. Tost z Eurocremem na macedońskim marmurze – masowo produkowany w socjalizmie słodycz na kamiennym blacie nawiązującym do klasycznego dziedzictwa regionu – łączy geopolitykę z sięgającymi odległych wieków narodowymi mitami. Praca Marty Stysiak podejmuje temat tożsamości narodowych krajów aspirujących do Unii Europejskiej, przywołując obrazy będące odzwierciedleniem współczesnego życia, kultury i ambicji danej nacji. Odwołując się do konwencji fotografii kulinarnej – która często, eksponując regionalne tradycje czy produkty, podąża za unifikującymi, globalnymi trendami – obrazy kromki z kremem w pracy Stysiak wygenerowane są przez oprogramowanie amerykańskiej firmy OpenAI. Tu szansę odróżnienia fotografii istniejącego obiektu od obrazu otrzymanego przez sztuczną inteligencję dają ukryte na marginesie znaki. Choć zapewne i smakosze Eurocremu od razu zauważą brak jego charakterystycznego jasnego komponentu, którego pominięcie przez sztuczną inteligencję może sugerować, że za wzorzec kremu uznaje jego jednobarwny odpowiednik.